6 Januari 2013

Het is een beeld dat mij raakt: tegen de zwartste hemel aangeschreven.

Waarom waken wij hier bij het detentiecentrum? Om verschillende motieven.

Een daarvan is die zwarte hemel boven de hoofden van de mensen die hier zitten. Onder welk gesternte wachten zij op wat de toekomst brengen moge?

We zijn deze week aan een nieuw jaar begonnen. Zal dit jaar ook voor hen een nieuw begin brengen?

Een paar berichten uit de laatste nieuwsbrief van STIL in Utrecht, de solidariteitsorganisatie voor vluchtelingen en migranten zonder papieren. Waar veel mensen die hier worden uitgezet naartoe gaan om hulp.

• 500 vluchtelingen van eerdere tentenkampacties worden in januari mogelijk op straat gezet. Vluchtelingen die aan de acties in Ter Apel en Den Bosch hebben meegedaan zullen in groepjes van 25 mensen worden uitgezet. Anderen zijn of worden alsnog overgebracht naar vrijheidsbeperkende locaties. Sommigen zitten daar al een jaar, want voor onuitzetbare vluchtelingen is nog geen oplossing gevonden. Maar staatssecretaris Teeven meent dat voor deze groep geen opvang hoeft te worden geregeld. Ze zijn hier zelf gekomen, dan kunnen ze ook zelf weer weg.

• Mensen zonder verblijfsvergunning kunnen straks op basis van hun status, beter gezegd hun gebrek aan status, een boete krijgen van 3900 euro. Als illegaal verblijven strafbaar wordt, dan zullen mensen in lichamelijke of psychische nood nog minder medisch hulp durven zoeken. Verwacht wordt dat een meerderheid van de Tweede Kamer voor  strafbaar stellen zal stemmen.

• Mogadishu is officieel weer veilig verklaard. Hierover zal binnenkort in de kamer een debat worden gevoerd. Wanneer is een land weer veilig?

Het is een zwarte hemel boven talloze vluchtelingen en asielzoekers, die hier gekomen zijn in de hoop op een nieuw bestaan.

Waarom waken wij hier?

• Omdat wij geloven in elk spoortje licht dat door wie dan ook tegen die zwarte hemel wordt aangeschreven.
• Omdat we de hoop niet willen opgeven.
• Omdat het aanwijsbaar helpt om aandacht te vragen voor het lot van kwetsbare groepen mensen in onze samenleving.
• Als teken van solidariteit.

Sporen van licht zijn er ook.

Op 16 december stonden hier meer dan 250 mensen om aan deze kant van het hek te luisteren  naar een concert dat gegeven werd voor de mensen binnen.

Op tweede kerstdag werd in de Nieuwe Kerk in Utrecht een kerstdiner georganiseerd voor mensen met en zonder papieren.

Ook zijn er nieuwe opvangplekken gevonden voor mensen die, met of zonder kinderen de kou in worden gestuurd. De bekendste daarvan is de Vluchtkerk in Amsterdam.

Het bureau van STIL, dat tijdelijk gesloten was omdat ze de toeloop niet meer aan konden, is weer open.

Het zijn misschien maar kleine spoortjes van licht, in kriebelhandschrift geschreven, maar ze zijn er. En ze laten niet af. En wij ook niet.

Straks zal Paul Cherryseed een lied van hoop zingen, met een lichte hand geschreven.

In naam van de Eeuwige.

november 2012

Positief

Kinderpardon is een feit, door de P.v.d.A. binnengehaald: bemoedigend! Door allerlei organisaties 6 jaar fors voor gelobbyed.

Transithuis: in Groningen onlangs gestart: een lichtpuntje! Uitgeprocedeerden, die dat willen krijgen concrete hulp om hun terugkeer voor te bereiden. Mensen worden zoveel mogelijk op eigen benen gezet en krijgen zelf de regie in handen. KerkinActie, justitiepastores en het ministerie werken hierin samen.

NEGATIEF

Hoofdproblemen worden echter niet aangepakt

De voorwaarden bij het kinderpardon maken dit succes tot 1 met een bijsmaakje: ouders die niet meewerkten door de hele procedure heen vallen er buiten. Kinderen van 1F ouders blijven buiten beeld. Zo zullen veel kinderen die wel al 5 jaar vòòr hun 18-de in Nederland verblijven niet in aanmerking komen voor dit pardon. Er moet gevreesd worden voor een grote mate van willekeur.

Eens illegaal altijd illegaal en als de overheid een fout maakte, waardoor je illegaal gemaakt werd??? Dat kan dan niet meer worden teruggedraaid….

Schrijnende gevallen worden door deze maatregel extra getroffen

Streng/rechtvaardig nog altijd de illusie dat ieder die terug wil ook kan… De realiteit is : de straat. Hun aantal groeit, met tentenkampen en grote aantallen mensen met psychische problemen. De overheid delegeert het probleem naar kerken en gemeenten. Het probleem van de onuitzetbaarheid wordt nog steeds ontkend.

Vreemdelingendetentie een carrousel van 18 maanden maximaal – de straat – 18 maanden biedt geen oplossing, maar leidt tot marginalisering en dehumanisering. Ook deze problematiek wordt ontkend en alternatieven worden van tafel geschoven.

Ongeveer de verklaring die gisteren door de Raad van kerken op het partijcongres van de P.v.d.A. werd gelanceerd.

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2013-2573.html

oktober 2012

Voor ons kan het eigenlijk  niet anders of het op strafrechtelijke manier detineren van mensen zonder strafblad, omdat ze geen documenten hebben, loopt op zijn laatste benen, want wie zal dit in opspraak zijnde systeem in ons fatsoenlijke land nog willen voortzetten of verdedigen?

Onderwijl is er alsof we niet beter weten door de overheid fors geïnvesteerd in een nieuw mega-gevangeniscomplex Schiphol-West voor vreemdelingen zonder geldige papieren. Het ligt aan een doodlopende weg. In alle denkbare betekenissen.  Je kunt het megaproject aan je rechterhand even  zien als je vanuit Amsterdam de Schipholtunnel inrijdt. Het moet vanaf december a.s. het  detentiecentrum Schiphol Oost vervangen, waar 27 oktober 2005 de verschrikkelijke brand woedde waarbij elf mensen omkwamen. Het moet ook het detentiecentrum Zaandam vervangen. In de cellenblokken kunnen 580 mensen opgesloten worden. Er zijn binnen de metershoge muren ook een Aanmeld Centrum met 2 persoonscellen voor 288 mensen en een rechtbank. Naast het complex is ook een Marechausseekazerne en een Frontex-opleiding gebouwd. Frontex is de grenspolitie ter verdediging van het fort Europa tegen de instroom van migranten.

Het Detentiecentrum Alphen aan de Rijn is inmiddels gerenoveerd en weer in gebruik genomen. In eerste instantie voor 400 mensen. Er komen naast strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen ook Nederlanders te zitten. De capaciteit van het detentiecentrum Alphen is hiermee verminderd van 1300 naar 1000 Er zaten in Kamp van Zeist een tijd lang gedetineerden uit Alphen aan de Rijn, dus de bezettingsgraad zou hierdoor in Soesterberg kunnen gaan dalen. De detentieboten in Zaandam zijn op 14 september gesloten. De vreemdelingen zijn overgeplaatst.

In 2011 werden 6 100 vreemdelingen in de detentiecentra opgesloten. Gemiddeld zaten er  steeds 1240 mensen zonder papieren achter slot en grendel. Iets minder dan de helft van hen zat er langer dan drie maanden. Alleen dit cijfer toont al aan dat er nog veranderingen moeten komen wil Nederland enigszins aan de internationale richtlijnen voor het omgaan met ongedocumenteerde mensen gaan voldoen.

Wij voelen ons gesteund in het bij de recente verkiezingen pleiten voor een humaner vreemdelingenbeleid door de oproep van LOS het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt, Cordaid en Justitia et Pax voor een nieuw en realistisch migratiebeleid. We noemen twee punten:  het afschaffen van detentie als standaardprocedure en het elders onderbrengen van de ministeriële discretionaire bevoegdheid, namelijk bij een brede maatschappelijke commissie buiten het politieke spel. Er zal nog wat te bepleiten over zijn, is te voorzien. Wat is er toch gebeurd met de 10x humaner van Kamp van Zeist? Waar gaat dat ook al weer over: geen handboeien bij aanhouding of bezoek aan ziekenhuis of rechtbank, geen naakte visitatie, geen 16 uur per etmaal de celdeuren op slot, kleinschalige opvang, geen inreisverbod, overdracht van de discretionaire bevoegdheid naar een Ombudsvrouw voor de vreemdelingen. 

Detentiecentra zijn te duur in geld, in menselijkheid, in opofferen van rechtsbeginselen en in bederven van ons imago in de opkomende economieën.  “Situatie nu” wordt tot onze spijt een volgende maal vervolgd.

Augustus 2012

Er is deze maanden veel gaande in de pers over vluchtelingen in Nederland. Maar het lijkt bladstil als het over detineren gaat van uitgeprocedeerde asielzoekers. Detineren is het opsluiten van mensen zonder geldige verblijfspapieren om ze uit het land te zetten.

Al sinds jaar en dag lukt dat in rond de helft van de gevallen niet, omdat het land van herkomst medewerking weigert. Zij worden 16 van de 24 uur per dag achter slot en grendel geïsoleerd in een meerpersoonscel. (Herinnert u zich nog de discussies in de pers over gevangenissen met meerpersoonscellen…)

Daarin bevindt zich onder meer een t.v.toestel. Sinds een aantal maanden is er ook dagbesteding, maar in principe vervelen ze zich te pletter. Hun omstandigheden zijn rotter dan die van strafgevangenen. Hoewel ze wel onder de Penitentiaire Beginselenwet vallen. Hoe kan dat, want ze hebben geen strafblad. Dat is onrechtvaardig, onlogisch, oneconomisch want heel duur. Ook ondoelmatig, om ze bereid te vinden naar elders vrijwillig af te reizen, onmenselijk en uit de tijd.

Daarom staan we hier. Wanneer is dat nu eens afgelopen? Welke partij zet zich in voor humaan vluchtelingenbeleid en dus ook humane ongedocumenteerden opvang? Een klein lichtpuntje is wel, dat INLIA de uitvoering van een Transithuis gaat verzorgen samen met Kerk in Actie. Dat is een alternatief voor vreemdelingenbewaring. 

Als een familielid op sterven ligt, mag de mens hier achter hek en muur geen  afscheid nemen. Bijvoorbeeld van haar moeder in Leeuwarden. Een crimineel in welke Nederlandse gevangenis dan ook, mag dat wel. Als dat wel zou mogen, is dan de staatsveiligheid in het geding?  Welke politieke partij verdedigt dit? Welke politieke partij zet deze detentiecentra nu eens op de agenda. Geen een? Tweede Kamer!

Wij waken tegen de gang van zaken in vreemdelingendetentie

• mensen zonder strafblad in de boeien slaan bij hun aanhouding;
• bij het verwelkomen in het Detentiecentrum Kamp van Zeist ze intimideren door ze te dwingen zich te ontkleden om hun naakte onderlijf te laten zien;
• hetzelfde als ze onder bewaking naar het ziekenhuis of de rechtbank zijn geweest; daarheen alleen met handboeien en broekstok;
• dat geldt allemaal ook voor zwangere vrouwen;
• veelvuldig overplaatsen van het ene naar het andere detentiecentra…

Daarom staan we hier. Wanneer is dit nu eens afgelopen? Is de staatsveiligheid in het geding als er 10 x humaner omgegaan wordt met ongedocumenteerden?

Wij waken hier elke eerste zondag van elke maand, van half vijf tot half zes. Er wordt ook op andere plaatsen gewaakt: Bij het detentiecentrum Rotterdam, Portelabaan 7  is steeds op diezelfde dag ook een wake van zeven tot acht uur ’s avonds. Bij de detentieboten in Zaandam, Rijshoutweg 14 is elke derde zondag van elke maand een wake om twee uur ’s middags.

De moeder van alle wakes, bij het Detentiecentrum Schiphol-Oost, pal naast de startbaan, houdt weer een wake op 12 augustus om twee uur ’s middags, de tweede zondag van elke maand. Ze zeggen daar al vele jaren, dat ze grote vragen hebben bij het opsluiten van mensen die niets misdaan hebben.

Tot onze spijt wordt Situatie nu  vervolgd bij komende wakes. 

Juli 2012

Vandaag – 1 juli – is het een nationale feestdag in Suriname.

Keti-koti, dag van de verbroken ketenen, in het Suriname-van-nu verbreed tot Dag van de vrijheden. Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij af in Suriname. Duizenden mensen werden hersteld in een elementair recht, het recht op zelfbeschikking.

Eigen bestuur. – Kunnen bepalen wat je doet en voor wie. -Vrijheid van handelen.

Hier, op deze plek aan de goede kant van de hoge hekken, staan we erbij stil dat vrijheid van handelen niet voor iedereen geldt.

Als geestelijk verzorger in de psychiatrie maak ik dagelijks mee hoe mensen in het kader van hun behandeling en herstel achter gesloten deuren worden verpleegd, soms ook tegen hun zin. Hen worden tijdelijk bepaalde vrijheden ontnomen.

Over die vrijheden wordt vaak gesproken: “Heb je vrijheden?” “Heeft zij de vrijheid om onder begeleiding naar buiten te mogen?” is een vraag die ik nog wel eens stel.

Vrijheid heeft te maken met ‘stuur’ hebben over je eigen situatie. Regie in eigen hand.

Soms lukt dat niet meer. Dan kom je onder vreemd bestuur. Een bepaalde lijdensdruk is het gevolg. Er zijn grote overeenkomsten tussen mensen in en buiten de psychiatrie. De verschillen zijn gradueel, niet principieel. Mensen die opgesloten worden vanwege hun gezondheid richten hun focus op die onvrijheid, maar er zijn andere onvrijheden, andere vormen van ‘vreemd bestuur’, die al langer aan de orde waren en lijden veroorzaakten.

Mensen buiten de psychiatrie zijn niet allemaal gezond, ook niet in hun hoofd, en zijn niet allemaal vrij van lijden.

Vormen van vreemd bestuur, onvrijheid, kent vrijwel iedereen. Familiecodes, sociale groepsdruk, maatschappelijke carrière-druk, schuldgevoel: het zijn maar voorbeelden van krachten waarover we lang niet altijd de regie in eigen hand hebben.

Er zijn grote overeenkomsten tussen de mensen binnen in Kamp Zeist en de mensen erbuiten. We zijn allen mensen die veiligheid nodig hebben en niets liever willen dan in vrede en rust een bestaan op te bouwen. Zij zitten achter een hek. Wij achter andere barrières en beperkingen. Sommige wel minder absoluut.

Het verlangen naar Keti-Koti, dag van verbroken ketenen, verbindt ons over de hekken heen.

Anton Stegeman

juni 2012

Psalm 151   We geven dankzij Annabel  Storm de stem door van degenen die hier opgesloten zijn en  ons toeroepen door hun raam: Hoe lang nog? Ik zit hier al een jaar! Ik mis mijn vrijheid! Thank you! God bless you all! Ik wil een toekomst! Mevrouw help ons1 We zitten vast maar we hebben niets misdaan! I want to live in peace! Ik ben geen misdadiger! Ik wil mijn kinderen zien! Hallelujah, I love you! Waar zijn onze rechten? Ik heb recht op een veilige toekomst! Dank U wel! Waar is mijn vrouw? God bless you all! Hier moeten ze op bezuinigen, nergens anders op!       Dit is voor mij de tekst van psalm 151 gehoord in het jaar 2012.

Het is examentijd in Nederland, ook politiek.  Nu wordt voorgesorteerd  op de keuzes hoe na de 12^de september de politiek uitvalt .Ook voor de gedetineerden en ongedocumenteerden in ons land. Hoe belangrijk ons eigen hachje ook is, laat Nederland deze medemensen niet vergeten. Wij staan hier niet voor niks, we staan hier voor 380 medemensen, of hoeveel het er inmiddels mogen zijn geworden.. Er zijn zoveel wrange, ongelooflijk erbarmelijke vluchteling gevallen dat het, nu de politieke opluchting is aangebroken, een stortvloed zou moeten regenen van discretionaire beslissingen tot het geven van een verblijfsvergunning. Zoveel druppels van gerechtigheid en vrede, zingen we. Laten wij het hopen, zonder hoop valt zelfs de wake in duigen. Minister Leers? Kamerleden? Haast U!  Nu is de tijd van genade en recht! Maak het vreemdelingenbeleid humaan!

 Wachter, wat is er van de nacht? Drie azc’s worden omgekat tot vrijheidsbeperkende gezinslocaties in Den Helder, Emmen en Amersfoort. ~Minister Leers meent nog steeds dat de burgemeesters het op straat klinkeren van uitgeprocedeerden niet mogen tegen houden. ~Het volgen van onderwijs waar ongedocumenteerde kinderen recht op hebben, dat op zich wordt erkend door de Staat, leidt tot een zekere mate van geworteldheid volgens de rechtbank in Den Haag.  Het volgen van een stage doet daar niet meer veel aan toe. Ook leerlingen zonder verblijfsvergunning moeten stage kunnen lopen, want zij hebben recht op onderwijs. Dus bij voorbeeld de gemeente Amsterdam krijgt gelijk. ~Wat er ook veranderen moge, de celdeuren hier zijn nog steeds even zwaar en op slot gedurende de lange uren ook al kraait ergens de haan dat de morgen komt.

Nu of nooit Het vluchtelingenbeleid moet humaner! Daarover zijn we het als kiezers en gekozenen allemaal eens. Ook het gevangen zetten van uitgeprocedeerden moet humaner. Wat betekent dat?  Ik sluit af met een proeve van:

  De  tien maal humaner  van Kamp van Zeist                

1. Bij aanhouding van mensen zonder papieren worden geen handboeien meer gebruikt.
2. Bij binnenbrengen in DTC Kamp van Zeist worden de mensen niet meer geïntimideerd door ze te dwingen hun blote onderlijf gebukt te presenteren, ook niet als ze bij voorbeeld begeleid van de rechtbank of het ziekenhuis terugkomen
3. De celdeuren gaan niet meer op slot, géén van de 16 uren per etmaal en de isoleercellen worden niet meer gesloten, maar van pastorale begeleiding voorzien
4. Als ze naar het ziekenhuis moeten, behoeven ze geen handboeien en broekstok meer
5. Binnen afzienbare termijn worden de aangehouden vluchtelingen in kleinschalige open voorzieningen ondergebracht
6. De stapeling door het Rijk van procedures, zoals het inreisverbod voor mensen die al jaar en dag in Nederland wonen, wordt per heden opgeheven
7. De discretionaire bevoegdheid van de Minister voor schrijnende gevallen wordt binnen een maand overgedragen aan een nieuw te benoemen Ombudsvrouw voor de vluchtelingen
8. De vluchteling valt niet meer onder de voor strafgevangenen geldende Penitentiaire Beginselenwet, maar onder regels van fatsoen, medemenselijkheid en gastvrijheid
9. Er wordt door het Rijk budgettair ruimte geschapen om het internationaal bedorven imago qua mensenrechten van Nederland te herstellen
10. De komende minister-president wordt in de gelegenheid gesteld om nog dit jaar formeel excuses aan te bieden aan de vluchtelingen  binnen onze landsgrenzen voor de angst en vernederingen hen aan gedaan, conform de geest van artikel 1 van de Grondwet.

Vrijheid geef je door. Een prachtig motto!  Vrijheid is niet iets om voor jezelf te houden. Vrijheid is zoiets als liefde: het raakt niet op als je ervan weggeeft, door te delen krijg je er juist meer van. Terwijl als je vrijheid opsluit in een hokje, met tralies ervoor en de deur op slot, het vuur van de vrijheid kwijnt.

Je moet wel sterk in je schoenen staan om daarbinnen je innerlijke vrijheid te bewaren. Het kan, er zijn voorbeelden van. Ik denk aan Nelson Mandela. Maar niet iedereen is een Mandela.

Vroeger leerden wij op school: er is vrijheid van en vrijheid voor. Vrij van kun je zijn van terreur, oorlog, honger, angst… Vrij voor  kent vele mogelijkheden. Voor alles wat het leven inhoud geeft en waardevol maakt is vrijheid nodig om er wat van te kunnen maken, samen met de mensen bij wie je hoort.

Op 4 mei herdachten we de vele mensen die in de tweede wereldoorlog en daarna – tot op de dag van vandaag – waar ook ter wereld door oorlogshandelingen of de gevolgen van oorlog zijn omgekomen.

Op 5 mei vierden we het feest van onze Nederlandse bevrijding, dankbaar dat wij elke ochtend wakker worden in een vrij land.

Nu is het 6 mei en staan we hier.  Hoe zei burgemeester van der Laan het ook maar weer? Wie vrijheid zegt maar niet opkomt voor de rechten van de zwakken, is in tegenspraak met de vrijheid. Zoiets. Het motto Geef de vrijheid door staat lijnrecht tegenover:  eigen volk eerst.

Van de mensen achter deze hekken zijn velen hun land uit gevlucht om vrij te zijn van oorlog en het verlies van dierbaren aan de gevolgen van oorlogshandelingen vrij van terreur, honger en armoede, de dreiging vermoord te worden vanwege hun homoseksuele geaardheid, weggevlucht van de uitzichtloosheid.

Ze kwamen hier in Nederland terecht. Soms door toeval, soms omdat ze oprecht dachten dat Nederland een vrij land is. Zoals wij ook zo graag zouden willen blijven denken.

Daarom staan we hier. Vrijheid geef je door. De vraag is: aan wie?  Is dat alleen aan een selecte groep, of mag iedereen meedoen? Er is één groep aan wie we de vrijheid allereerst moeten doorgeven: aan de kinderen, die nog een heel leven voor zich hebben. Tenminste kinderen zouden toch in vrijheid moeten kunnen opgroeien, moeten kunnen spelen en leren, in de geborgenheid van hun familie kunnen leven.

De vorige regering, de huidige demissionaire, deed en doet er alles aan om de vrijheid van asielzoekers en vreemdelingen in te perken. Inclusief die van kinderen. Kinderen zitten niet meer in Detentiecentrum Zeist. Daar heeft de actie Geen kind in de cel voor gezorgd. Maar ze worden wel naar vrijheidsbeperkende locaties gestuurd. Zoals in Katwijk, waar gezinnen leven onder het meest sobere regiem met een dagelijkse meldingsplicht midden op de dag, zodat ze niet eens een dag weg kunnen.

Volgens de internationale rechten van het kind hebben kinderen recht op scholing. Dat geldt tot ze 18 zijn, dan worden ze van de ene dag op de andere oud genoeg geacht om uit huis gehaald te worden om terug gestuurd te worden.  Bijvoorbeeld via Detentiecentrum Zeist. Ook als ze hier lang en diep geworteld zijn. Ongeacht of ze hun school hebben afgemaakt of niet.

Kinderen die hier illegaal verblijven, die wel op school mogen zitten, mogen van daaruit geen stage lopen. Terwijl ieder weldenkend mens weet dat je zonder afgetekende stage geen diploma krijgt. Dat betekent dat ze zonder dat kostbare diploma op zak hier weg moeten.

Lang leve de stad Amsterdam, die dit verbod aan zijn laars lapt. Lang leve de scholen die zich verzetten tegen dit soort idiote maatregelen. Die waar het maar gaat de vrijheid willen doorgeven.

Wie het woord vrijheid in de mond neemt, maar niets doet voor deze groep mensen, heeft het niet over vrijheid. Zou de nieuwe regering, hoe die er ook uit gaat zien, iets voor deze kinderen willen doen? We kijken er met spanning naar uit, want er hangt heel veel van af.

In  Jesaja 42 staat een gebod: Gij zult het geknakte riet niet breken. Het geknakte riet, dat is een beeld voor angstige, kwetsbare mensen. Zij hebben zorg en aandacht nodig.

Laten we de Eeuwige aanroepen om hen te beschermen, en zelf doen wat we kunnen. Al is het nog zo weinig.