Categorie archieven: Wake verslag

Na twee maanden wake onder Corona, zijn we vandaag alweer met 20 mensen. Dat was goed.

Er wordt nog steeds actie gevoerd voor de toelating van kinderen uit kamp Moira. Onze regering vindt dat opvang van tientallen kinderen in groepshuizen in Griekenland, met Nederlandse ondersteuning bij gastouders een oplossing die veel structureler is dan het verplaatsen van 500 kinderen naar nederlandse gezinnen en gemeenten die hun inzet al hebben getoond. De petitie kan nog steeds getekend worden bij o.a. stichting vluchteling.

Er wordt ook wereldwijd veel actie gevoerd tegen politiegeweld tegen mensen omdat ze niet wit zijn. Lijkt me simpel. Zelfs de minister president raakt een beetje beïnvloed dus het is zinvol.

Iets anders , minder simpel.

Op verzoek van staatssecretaris Broekers-Knol heeft de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) onderzoek gedaan naar hoe de IND zo goed mogelijk kan omgaan met bronnen van landeninformatie. Landeninformatie is de informatie over de algemene- en mensenrechtensituatie in de landen van herkomst van asielzoekers. Deze informatie is van belang voor een goede beoordeling van asielverzoeken door de IND, voor de asielzoeker om eventueel te procederen en voor de rechter om een beslissing te nemen.

De IND gebruikt meestal de ambtsberichten van het ministerie van Buitenlandse Zaken waarin de situatie in die landen wordt beschreven. Maar er zijn niet steeds voor alle landen (actuele) ambtsberichten beschikbaar. Dat roept de vraag op hoe hiermee om te gaan.

Als er geen actueel ambtsbericht is, gebruikt de IND informatie van andere overheden, van NGO’s nieuwszenders en websites. Al met al is het gebruik van informatie vaak willekeurig van aard, vindt ACVZ. Ook is de IND niet transparant en is de gebruikte informatie slecht herleidbaar. Verder wordt er onvoldoende getoetst of de bron betrouwbaar is.

Dit alles kan de oorzaak zijn dat mensen hier terecht komen, en in het onveilige land van herkomst.

Het hele onderzoek en aanbevelingen vindt u op de site van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken. Dit lijvige rapport kan een verandering zijn voor de werkwijze van de IND.

Detentiecentrum Zeist is veel drukker geworden, zoals u opgemerkt zult hebben. Dat komt niet door meer vreemdelingen, maar door de opening van een ander gebouw waar de overloop van kortdurende straffen in Nieuwegein . In vreemdelingendetentie zitten slechts 6 vrouwen.

Er zijn heel veel mensen vrijgelaten uit vreemdelingendetentie toen de Coronamaatregelen werden ingevoerd. Maar nog steeds niet iedereen, ondanks de roep van advocaten, Amnesty en organisaties voor vreemdelingen. Je zou zeggen dat uitzetten vrijwel onmogelijk is, maar blijkbaar ziet men nog steeds mogelijkheden.

In een brief van Minister Grapperhaus aan de Tweede Kamer staat dat de coronamaatregelen in detentiecentra hetzelfde blijven na 19 mei 2020. Er is voorlopig nog geen einddatum in zicht, wat ertoe leidt dat de stress onder ingeslotenen van het Detentiecentrum Rotterdam toeneemt. Al sinds 9 maart 2020 zitten ingeslotenen minimaal 20 uur op cel, kunnen geen bezoek ontvangen en zijn er weinig activiteiten. We hopen dat er snel verandering komt in de inhumane omstandigheden waarin ingeslotenen zich momenteel bevinden.

Elke dinsdag komt beeldend kunstenaar Isabel Ferrand naar het Detentiecentrum om naailes geven aan de vrouwen die ingesloten zijn. Ze doet dit omdat ze erg geraakt is door de situatie van de vluchtelingen en dit haar manier is om haar betrokkenheid te tonen. Over deze naailessen zegt ze;

‘Zodra ik daar ging zitten met een tas vol lapjes en een naaimachine gebeurde er wat. Meteen waren er vrouwen die gingen meedoen. Als je samen met je handen bezig bent vallen taalbarrières weg. Het bijzondere van deze activiteit is dat er iets tevoorschijn komt dat de moeite waard is. De eerste middag al maakt iemand die nog nooit heeft genaaid een mooi tasje. Deze vrouwen hebben nauwelijks nog eigenwaarde over. Ze hebben zoveel ellende meegemaakt en er zijn zulke grote zorgen over de toekomst. Ineens ontdekken ze dat ze iets kunnen, iets heel concreets. De naailes vormt een kleine time out, waarin vrouwen van veel nationaliteiten en culturen elkaar ontmoeten en elkaar vooruithelpen. Het naaien is een bron van vreugde.’

In 2017 vraagt het Museum van IJsselstein aan Isabel om een werk te maken voor een expositie over Weven. Ze vraagt de vrouwen van het Detentiecentrum om op zijden linten in hun eigen taal wensen voor de toekomst te borduren. Van de veelkleurige linten weeft ze een prachtig kleed, dat maar één bezwaar heeft: de vrouwen zelf zullen het nooit kunnen zien. Het idee wordt geboren om een tweede kleed te maken voor het stiltecentrum van het Detentiecentrum.

Aan het kleed l’Espoir, dat afgelopen week in het stiltecentrum is opgehangen, werd gedurende enkele maanden door vele vrouwen van binnen en buiten het Detentiecentrum gewerkt. Op zijden stroken staan in tenminste 15 talen talloze wensen geborduurd. Het is aangrijpend om te lezen hoe de wensen van de ingesloten vrouwen ver boven hun eigen situatie uitreiken. Ze hopen op een leven zonder angst voor alle mensen. Ze borduren een wereld vol vrede voor iedereen. Naast vrede in alle talen komen de woorden liefde en hoop het vaakst voor. Twee woorden raken onmiddellijk het hart: You matter. Jij doet ertoe!

De laatste middag dat er aan het kleed wordt gewerkt schuift een Pakistaanse vrouw aan tafel aan. Ze is kort geleden met haar gezin opgepakt en zal de volgende dag in alle vroegte naar Polen worden uitgezet. Daar kwamen ze Europa binnen. Het christelijke gezin Israël is uit Pakistan gevlucht na de moord op hun achtjarige dochtertje. In Pakistan zijn ze hun leven niet zeker, dus als Polen ze terugstuurt… De angst is groot. Het is 4 maart 2018. Buiten voor het hek voegt een groep verslagen mensen uit Epe zich bij onze wake. De familie woonde anderhalf jaar in Epe en was daar goed bekend. Binnen borduurt mevrouw Israël een dankwoord aan alle mensen die het gezin hebben gesteund en opgevangen. Eerst in het Urdu en dan in het Engels. De gedachte dat haar woorden voorgoed in het kleed zullen zijn opgenomen is een grote troost. Zo kan de familie voor altijd laten weten wat zij zelf in Epe hebben ervaren: You matter!

Tekst uitgesproken bij de 150^ste wake voor Detentiecentrum Zeist

8 april 2018

Toespraak burgemeester Koos Janssen bij de 150ste wake bij het Detentiecentrum Zeist, zondag 8 april 2018, 16.30 uur. (aanwezig vanaf 16.15 uur)

Goedemiddag dames en heren, jongens en meisjes

In mijn voorbereiding op vanmiddag moest ik denken aan het verhaal van de Barmhartige Samaritaan: Het verhaal uit de bijbel, dat antwoord geeft op de vraag van een wetgeleerde, die wilde weten wie zijn medemens was:
‘Wie is mijn naaste eigenlijk?’

Het verhaal gaat zo: een man reisde van Jeruzalem naar Jericho en werd onderweg door rovers overvallen. De rovers lieten hem halfdood achter.
Gelukkig kwam er een priester langs – een man met veel aanzien, van wie we dus hoge verwachtingen hebben. Maar zonder de man te helpen, liep de priester hem aan de overkant van de weg voorbij. Daarna kwam er een leviet voorbij – nóg een man van hoog aanzien. Hij deed hetzelfde als de priester. Toen liep er een Samaritaan langs.

Om het verhaal goed te begrijpen, moeten we weten dat voor mensen in Israël in die tijd, Samaritanen dé vijand waren. Uitgerekend deze Samaritaan hielp de man. Hij bracht hem naar een herberg om verzorgd te worden en hij betaalde de herbergier daarvoor.

Dit verhaal vertelt ons dat iedereen onze medemens is en dat we naar iedereen moeten omzien. Dat medemenselijkheid en naastenliefde grenzen overstijgen. Dat medemenselijkheid en naastenliefde zich niet beperken tot onze eigen groep; tot mensen met wie we ons verwant en vertrouwd voelen; tot onze eigen landgenoten.

Onze wereld is ingedeeld in landen. Om goed met elkaar samen te leven, stellen landen regels en wetten op. In onze democratie hebben we daar zelf veel over te zeggen. We kunnen onze stem laten horen, wanneer we vinden dat wetten en regels op gespannen voet staan met onze verbondenheid met anderen, met medemenselijkheid en naastenliefde.

Dat is wat er gebeurt tijdens de wake. Iedere maand opnieuw. Iedere maand opnieuw klinkt hier de heldere boodschap, dat wie niets anders heeft gedaan dan een onveilige situatie verlaten, wie niets anders heeft gedaan dan zijn huis en haard verlaten om veiligheid te zoeken of een beter bestaan op te bouwen, wie geen strafblad heeft, niet vast hoort te zitten.
Het klopt met onze wetten en regels. Maar het klopt niet! Met ons gevoel, ons geweten en ons idee over medemenselijkheid en naastenliefde.

De kloof is te groot tussen de levens van de mensen in het detentiecentrum en ons eigen leven. Door hier iedere maand te zijn, wordt ons democratische geweten aangesproken. Zo ervaren de mensen in het detentiecentrum, wat het betekent om in een democratie te leven. Maar bovenal ervaren zij, dat er mensen zijn die naar hen omkijken. Die zich als medemens verbonden met hen voelen. Zodat zij zich verbonden kunnen voelen met de wereld – ondanks alles. Dat zij gehoord en gezien worden.
Dat is zo’n diep en oermenselijk verlangen. Zonder dat – zonder die verbinding – worden wij als mens niet alleen intens eenzaam en doodongelukkig, het ondermijnt letterlijk onze gezondheid.
Wij zijn mens in relatie tot elkaar. In verbondenheid met elkaar komen wij tot ons recht.

Het vraagt moed en doorzettingsvermogen om hier iedere maand te komen om de mensen in het detentiecentrum dat gevoel van verbondenheid te geven. Wat zou het mooi zijn als die moed en dat doorzettingsvermogen op een dag niet meer nodig zijn. Omdat een situatie die als onrechtvaardig wordt ervaren, ophoudt te bestaan. Tot die tijd doen deze samenkomsten ertoe. Het doet ertoe, dat wij hier zijn. Om het krachtige signaal te geven dat wij mens zijn in verbinding met onze medemens.

Dank u wel.

Younis Omar zat vijf keer in vreemdelingendetentie. Dat kwam neer op bijna vier jaar van zijn leven. Terugkeer naar Noord-Soedan is voor hem nooit een optie geweest, als lid van de Nuba-etniciteit. Hij werd hier opgepakt bij routine verkeerscontroles. En elke keer kwam hij neer in de vreemdelingendetentie waar, zoals hij zelf zegt, eigenlijk iedereen ziek is. Waar elke dag om vijf uur deur achter je op slot werd gedraaid. Waar je alleen maar kunt wachten en wachten, je hebt geen idee hoeveel dagen of hoeveel maanden.

Younis grootste angst was dat hij gek zou worden. ‘In detentie krimpen je hersenen’, zo drukt hij het uit. ‘Vreemdelingendetentie is zo ongeveer het ergste dat een mens kan overkomen’, zei hij, nadat hij een status had gekregen.

Nadeer, die we kort geleden spraken, zat maar een aantal uren in vreemdelingendetentie. Hij vertelde ons hij hoe hij op dinsdag 30 januari 2018, rond 5 uur ‘s ochtends wakker werd gemaakt door zes of zeven personen in uniform. Ze waren in zijn kamer in het asielzoekerscentrum binnen gelaten door een medewerker van het COA. Hij zei dat hij een VOVO had, een voorlopige voorziening, maar dat werd genegeerd. Hij kreeg geen gelegenheid zich aan te kleden, hij moest zijn kleren maar over zijn pyjama aantrekken. De riem werd uit zijn broek gehaald. Portemonnee en telefoon verdwenen in een plastic zak. In het detentiecentrum vroeg hij of hij iemand mocht bellen, een advocaat of een vriend, maar dat mocht niet. Hij werd geboeid uit zijn kamer geleid.

In het detentiecentrum sprak hij een medewerker van de DT&V. Die zei dat ze bevoegd waren om hem ondanks de VOVO in detentie te zetten. Nadeer werd te verstaan gegeven dat hij naar Ter Apel moet gaan. Eerst werd hij teruggebracht naar het asielzoekerscentrum om zijn spullen op te halen. Om even over elf stond hij op straat, zonder een kaartje voor Ter Apel. Hij ging weer naar binnen in het AZC en vroeg zijn casemanager te spreken. Die vertelde hem dat net tien minuten eerder de VOVO in het computersysteem was gezet. Ze gaf hem de sleutel van mijn kamer terug.

De dagen erna, vertelde Nadeer, was hij in shock.
De Schipholbrand, nu ruim twaalf jaar geleden, kostte aan elf vreemdelingen het leven. Dat schudde diverse organisaties in Nederland, waaronder Amnesty, wakker. En riep deze wake in Zeist in het leven.

In 2008 brachten we ons eerste rapport uit over de Nederlandse vreemdelingendetentie. Het kernprobleem was en is dat vreemdelingendetentie te veel wordt toegepast en een strafrechtelijk karakter heeft. Anderhalve maand geleden kwamen we met twee rapporten waarin we opnieuw vaststelden dat het Nederlandse beleid en de praktijk met betrekking tot vreemdelingendetentie in strijd zijn met de mensenrechten.

Mensen zijn vaak afkomstig uit landen waarvan de ambassades niet of nauwelijks meewerken aan gedwongen terugkeer. Anderen mensen worden door geen enkel land erkend als onderdaan. Geregeld overschrijdt de opgestapelde duur van de vreemdelingendetentie het absolute maximum van achttien maanden. Vrijheidsontneming heeft een groot risico op gezondheidsschade. Bij beslissingen tot detentie worden de belangen van kwetsbare mensen, zoals kinderen, onvoldoende meegewogen.

Na de Schipholbrand was er vijf jaar geleden Alexander Dolmatov

Nu ligt het wetsvoorstel ‘Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring’ te wachten op behandeling door de Tweede Kamer (zie Trouw). Op onderdelen biedt de wet verbetering. Voor het overige is de nieuwe wet een kopie van de oude. Onze oproep is dat de wet snel wordt aangenomen, maar dan wel met diverse verbeteringen.

De wet moet regelen dat herhaalde inbewaringstelling slechts bij hoge uitzondering en onder strikte voorwaarden plaats kan vinden. Nu kan het in het slechtste geval 42 dagen duren voordat de vreemdeling voor het eerst een rechter ziet. Voor een strafrechtelijke gevangene, iemand die dus wél wordt verdacht van een misdrijf, is dat enkele dagen.

Menselijke maat, menselijke waardigheid

Een punt dat ons erg aan het hart gaat, juist omdat het zo direct raakt aan de menselijke waardigheid, is de visitatie. Mensen die in vreemdelingendetentie hebben gezeten spreken vaak over die vernedering. Er moet bodyscans in iedere inrichting beschikbaar zijn, en detectiepoortjes of een metaaldetector. Als er in de wet duidelijk wordt vastgelegd dat visitatie alleen in zeer uitzonderlijke gevallen mag, wordt ook het personeel van de instellingen minder belast. Want ons is gebleken dat het personeel dat soort taken een bijzonder vervelend onderdeel van hun werk vinden.

Dames en heren, wij leven in een prachtig, open en vrij land.
Het recht op vrijheid is het uitgangspunt van de Nederlandse wetgeving. Dat moet ook zo zijn voor vreemdelingendetentie. We moeten garanderen detentie alleen maar wordt gebruikt als allerlaatste toevlucht, als alle andere mogelijkheden echt zijn uitgeput. En zolang dat niet het geval is, hoop ik dat wij onze vrijheid gebruiken om de vrijheid van anderen te vergroten.

(Eduard Nazerski is voorzitter van Amnesty International in Nederland.)

Waar is in het vluchtelingendebat een besef van menselijkheid en barmhartigheid?
In een toekomstig Nederland zal wel met verbijstering teruggekeken worden naar de geschiedenis van deze jaren. Ons Nederland van koploper op het pad van waarborgen van de internationaal neergeschreven mensenrechten weggezakt naar ver achterin de rij. Een land waar de landsoverheid daarom voor de Europese rechter wordt gesleept door de protestantse kerk. Ondenkbaar in de vier voorafgaande eeuwen. Vijfentwintig jaar lang  grove schending van de mensenrechten en van wet- en regelgeving door het heftiger opsluiten van ongedocumenteerde mensen zonder strafblad dan van criminelen. Ongedocumenteerden die met de strafrechter in aanraking zijn gekomen zitten in het detentiecentrum slechter dan in een strafgevangenis.

Niet dat de staatssecretaris naar ons heeft geschreven: U met Uw waken hebt gelijk: wij kappen er mee. Nee, dat niet. Niet dat onze volksvertegenwoordigers bij meerderheid ons zo iets meldden. Detineren is bij het Terugkeerbesluit, deel van de wetgeving in Europa en in Nederland, alleen toegestaan als uiterste maatregel in het kader van de staatsveiligheid en hoge vluchtgevaarlijkheid. Het aantal gedetineerden liep de laatste tijd flink terug. Bij de rapportage vorig najaar aan de Tweede Kamer stond als feitelijke toelichting dat dit het gevolg was van het detineren alleen als laatste redmiddel: ultima ratio. Gevorderd inzicht? Een verre, trage echo van al het waken in ons land en hier? Het Detentiecentrum Kamp van Zeist gaat dicht in de loop van 2017. Wat is onze reactie vraagt ook de pers. Gaan we op een andere manier door? Wat is Uw reactie? Denk met ons mee en laat de komende maanden iets van Uw mening weten. Ook via de website wakezeist.nl. Nog hoeveel waken?

Wij schrijven kwade geschiedenis maar ook goede. Een proces van decentralisatie van de opvang van vluchtelingen naar de gemeenten is in ons land op gang gekomen en niets zal het tegenhouden. Waar krijgen vluchtelingen een gezicht? Waar gaat de gemeenschap om  hen heen staan? Dichtbij. Als dichtbij de vreemdeling ons aankijkt zien wij een medemens. In de spiegeling van haar ogen onszelf. Een traan van menselijkheid. Laten de gemeenten hun opvangbeleid ontplooien om te zorgen voor groeiende menselijkheid. Dat mondt uit in overzichtelijke woongelegenheid, van meet af aan scholing, nuttige arbeid, aandacht voor inburgering en integratie. Voorbeeld: in Amsterdam is in opdracht van de gemeente Amsterdam het vreemdelingenloket  geopend. Doel is om perspectief te bieden aan al of niet uitgeprocedeerde vreemdelingen gericht op het (alsnog) verkrijgen van een verblijfsdocument of op terugkeer naar het land van herkomst.

De EU en Turkije hebben recent een overeenkomst gesloten over de aanpak van de grote aantallen vluchtelingen die naar Europa toekomen. Vluchtelingen die via Turkije op Griekenland aankomen, worden weer teruggestuurd naar Turkije. In ruil voor elke vluchteling die deze gevaarlijke oversteek maakt, wordt vanuit Turkije een Syrische vluchteling hervestigd binnen Europa. VluchtelingenWerk heeft de volgende reactie gegeven:
“In deze deal vraagt Europa een tegenprestatie voor haar solidariteit. De goede elementen uit deze deal – investeren in opvang in de regio en hervestiging – worden overschaduwd of bijna teniet gedaan door het feit dat ze worden gekoppeld aan hoeveel mensen de oversteek maken. De één op één uitruil van vluchtelingen tussen de EU en Turkije moet worden losgelaten, die is immoreel.
Daarnaast is de papieren werkelijkheid van deze deal anders dan de praktijk; Turkije is absoluut geen veilig derde land. Turkije detineert nu al tegengehouden en teruggestuurde vluchtelingen en ontneemt hen de vluchtelingenstatus. Bovendien stuurt Turkije vluchtelingen nu al terug naar onveilige landen als Afghanistan, Irak en Syrië. Los daarvan moet je mensen volgens Europees recht wel eerst individueel toetsen voordat je ze in dit geval vanuit Griekenland zomaar kunt terugsturen. De Griekse asielprocedure is nu absoluut niet op orde en het ontbreekt Griekenland aan capaciteit om daar op korte termijn een zorgvuldige asielprocedure plaats te laten vinden.”

Vorige week dinsdag vond er een debat plaats in de Tweede Kamer over deze deal. Ten behoeve van dit debat heeft VluchtelingenWerk een brief geschreven waarin ze premier Rutte en staatssecretaris Dijkhoff oproepen om de bescherming van vluchtelingen centraal te stellen in de deal in plaats van het beheersbaar maken van de instroom.  Ook de Europese kerkgenootschappen, verenigd in het CEC, de Conference of Eurpean Churches, hebben Europa opgeroepen tot een humaner vluchtelingenbeleid en veilige routes door Europa. De komende tijd zal ons leren hoe de humaniteit in Europa het houdt. En daarmee of Europa met zijn sociale en culturele waarden het houdt.
Wat ons betreft: als alles duister wordt, ontsteek een lichtend vuur. Wij gaan door met waken.

Tekst wake 3 januari 2016

Sinds de oorlog in voormalig Joegoslavië is de stroom vluchtelingen niet zo groot geweest in ons land en inEuropa. Vluchtend voor oorlog hebben mensen weinig keus: ze varen in te kleine bootjes voor te veel geld de Middelandse zee over en bereiken de zuidgrenzen van ons werelddeel.
De situatie daar is onvoorstelbaar slecht. Stichting Bootvluchteling zet zich in waar acuut nood is, op alle plekken waar vluchtelingen aankomen. Momenteel concentreert die hulp zich op Lesbos, Kos, Leros en in Athene. Op de facebookpagina schreef deze organisatie een “feestdagen Marathon” over de hulp rond Kerst en Nieuwjaar. Daaruit geef ik u een bloemlezing.
Gespot: een brancard van twee stokken en een Arabisch tapijt. Een oude vrouw is hierop van Syrië naar Turkije gedragen en meegekomen op de boot. Nu ligt hij verlaten op het strand. De reis van de vrouw gaat verder, met naar wij hopen voldoende handen en middelen om haar te dragen.
Nauber Baban kwam als vluchteling uit Koerdistan in de jaren 90. Nu is hij vrijwilliger voor Stichting Bootvluchteling in Athene. Hij helpt de boten aan land brengen, droge kleding en water uidelen, maar ook is hij paraat als er midden in de nacht iemand op zijn weg komt die naar het ziekenhuis moet.

Kerstavond op Lesbos: Het team is bijeengekomen, telefoons en auto’s gereed. Maar zij kunnen samen kerst vieren om juist de komende dagen warmte en een lichtstraal door te kunnen geven. Lichtpuntjes hoef je niet te zoeken. Je kunt er ook een zijn.
1e Kerstdag. Een groep komt rustig binnenvaren. Een aantal opvarende blijkt geen zwemvest te dragen. Dat komt vaker voor.
27/12 Stichting Bootvluchteling werkt nauw samen met andere organisaties. Het international rescueteam heeft een nieuw kamp geopend waar vluchtelingen een tussenstop kunnen maken. Stichting Bootvluchteling verleent medische zorg in het kamp. Vandaag arriveren 10 boten.
Er zijn 50 BIOMass Stoves overhandigd aan kamp Tepe. Dat zijn kompacte kookkacheltjes.
30/12 Soms komen ook ’s nachts boten aan. Maar gisteren stond er flinke wind en waagde gelukkig niemand de oversteek.
31/12 Doordat de registratie wat achter loopt blijven mensen wat langer in dit kamp waar de temperatuur deze nacht tot onder het vriespunt komt. Op Lesbos alleen al kwamen dit jaar 350.000 vluchtelingen aan. Voor het nieuwe jaar wensen wij hen een veilige plek in Europa en het begin van een nieuwe toekomst voor hen.

In Nederland is de ontvangst heel wisselend. Ik ben blij als ik asielzoekers hoor zeggen: het is goed in Nederland, iedereen is goed voor mij! Dat is onder andere dankzij 11.000 nieuwe vrijwilligers die zich het afgelopen jaar aanmeldden bij Vluchtelingenwerk! En dan natuurlijk al die andere vrijwilligers die actief zijn geworden.

Er speelt bij anderen angst en onzekerheid. 
In Den Bosch is op kerstavond jaarlijks de lichtjesprocessie waarbij herdenken van dierbaren centraal staat. Op het laatste moment werden 50 vluchtelingen uitgesloten van deelname. Uit angst voor opruiende moslims, en ook uit angst voor reacties van de eigen gemeente (Wat doen die mensen hier,zullen ze zeggen).
In Kaatsheuvel zijn sommige ouders van kinderen uit het speciaal onderwijs bang dat de route langs het nieuwe AZC niet meer veilig is. Besloten wordt, na veel gesprekken, dat deze kinderen begeleid zullen worden op hun route.
De noodopvang in een recreatiepark in Kaatsheuvel biedt 1.200 vluchtelingen een plek, tot 1 april. Mooi zou je zeggen. Maar er zijn wel tientallen afmeldingen, niet alleen voor een paar dagen maar ook voor het hele seizoen. Dat komt vast ook door de honderden Europeese migranten (uit het Oostblok) die hier permanent wonen. 

Samen kunnen wij het, is de titel van een initiatief van mensen die hun stem willen laten horen tegenover de ongefundeerde negatieve geluiden inzake de opvang van vluchtelingen. U kunt de petitie tekenen, informatie staat op de liturgie. 

Waar zijn vluchtelingen dan wel welkom? In Wolvega bijvoorbeeld.
Gisteren bij 1 Vandaag was er ook mooi portret van de nieuwe bewoners in Wolvega, Ze woonden in AZC Oranje, en hebben recht op een woning. De Overheid biedt sinds kort sobere huisvesting: meer mensen bij elkaar, gezamenlijk gebruik van sanitair en keuken. Dat is een teleurstelling voor de vluchtelingen, ze zouden ooit een huis krijgen. Dat komt ook wel, maar later. Gemeente Wolvega heeft een school omgebouwd in kleine eenheden. De gezinnen uit het AZC worden gekoppeld aan een vrijwilliger die ze welkom heet en helpt bij het thuisraken in Wolvega.

In Zeist / Soesterberg bijvoorbeeld.
Op Oudejaarsdag waren er heel veel oliebollen voor de mensen in de Noodopvang. Het Platform Welkom in Zeist – straks meer daarover- kreeg massaal gehoor op de oproep daarvoor.
Er was een feestje met warme koffie en bollen, en een djembe-band. En wie het te koud of te eng vond kreeg oliebollen op de kamer bezorgd. Inwoners van Zeist en Soest hadden (soms voor het eerst) oliebollen gebakken en kwamen om samen met vluchtelingen warme chocolademelk te drinken.
En dit was tijdens het laatste 8-uur journaal van vorig jaar bij de NOS te zien.

Ook de mensen in de vreemdelingendetentie kregen een presentje voor Kerst. Natuurlijk Een telefoonkaart, al jaren een goede traditie om mensen de kans te geven hun geliefden een keer of extra te bellen. En daarbij kregen alle 155 mensen ook een roos, een teken van liefde en verbinding.
Er is genoeg geld om de komende maanden, met Pasen en Pinksteren, weer een telefoonkaart te geven, en tussendoor ook de nieuwe mensen die binnen komen.

Auteur: Tetske Haalboom

Licht en bloemen, symbool voor het medeleven met de vluchtelingen op 1 november 2015

Wake op 1 november 2015

Op zondag 1 november, de dag voor Allerzielen, hebben we ook dit jaar weer de migranten herdacht, die onderweg naar een veilige haven in Europa zijn omgekomen. Meer dan 3000 zijn verdronken in de Middellandse Zee. Soms krijgen ze een naam, zoals de driejarige Aylan Kurdi die begin september aan de kust van Bodrum in Turkije is aangespoeld. Maar ook binnen Europa zijn er mensen gestorven, gestikt in een vrachtauto in Oostenrijk, of in de Euro Tunnel tussen Calais en Engeland. En zelfs aan de kust van Texel is vorig jaar een verdronken vluchteling uit Syrië aangespoeld, nadat hij zwemmend Engeland vanuit Calais had willen bereiken.

De toegangshekken zijn versierd met bloemen, waxinelichtjes hebben de bijeenkomst in het licht gezet.

4 oktober 2015 in Soesterberg

Het was een wake met voor mijn gevoel veel mensen in dichte pakking en er gebeurde heel veel. Een begeesterende stemming, ik begon met een wat oudere waker ditmaal niet aan de kop maar op 3/4 van de stoet samen met hem met zingen: “Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur, dat nooit meer dooft” en iedereen bleef dit zingen bij het lopen van de paar honderd meter naar de ingang. Toen kwam het welkom en het toelichten waarom een aantal mensen een brandende kaars hadden gekregen: Taizé viert een jubileum en ons aanvangslied werd daar geboren. Ik had met allen stil te staan bij het plotselinge overlijden op 68-jarige leeftijd van Cees van den Broek, de meeslepende leider van de 1 Euro-winkel in Driebergen. Meer dan dertig vluchteling kinderen hebben hun middelbare opleiding dankzij mede zijn werk met succes kunnen voltooien. De wake ging verder met de vraag: Waarom waken wij? Jesaja 2500 jaar geleden zag dat de nacht nog duurde, maar komt de morgen voor de onschuldig in het Detentiecentrum gevangen zittenden? Toen: Bomen schreeuwen niet als luisterlied. Reflectie in stilte en zonneschijn. “Situatie nu” over de mensen die nu met vele anderen naar ons toe vluchten en waarvan meer dan een half miljoen geen verblijfsvergunning zullen krijgen. Waar blijven die? Over alle nood opvanglocaties ook een nieuwe in het bos naast waar wij staan met onze wake. Over alle geestdrift van welkom heten en over alle angst. Over 4000 azc bewoners per jaar die geklinkerd worden omdat ze zelf in hoger beroep zijn gegaan of een herhaalde asielaanvraag indienden. Over de Initiatiefnota van de Tweede Kamerleden Gesthuizen/Voortman/Voordewind om humaner opvang en begeleiding zoals in de Pauluskerk Rotterdam en SNDV in Utrecht. Daarop volgde het Hirosjimagebed van Johannes Paulus II. Stilte en “Donker zijn mensendagen” zingen. We werden nog stiller om voor onze voeten een duif te horen landen: de Johannes-centrumgemeente Utrecht-Overvecht kende een Pax-duif toe aan de wake. Hij werd op onze beurt opgespeld bij degenen die vanaf het eerste uur van de wake, niet kerkelijk maar politiek actief, de wake hebben geassisteerd en ondermeer jarenlang voor een megafoon gezorgd. Als altijd eindigde de wake bij de ingang van het Detentiecentrum Kamp van Zeist met het wakelied en het in de hekken steken van heel veel bloemen en het zingen van We shall overcome.

Ditmaal werd eerst nog om verhalen gevraagd van vluchtelingen, helpers, actievoerders en zij die zich zorgen maken om die te kunnen verwoorden in de Janskerk in Utrecht a.s. zondagmiddag11 oktober terwijl buiten op het Janskerkhof een tegendemonstratie wordt gehouden tegen Pegida Nederland, die op het Neude  tegen de komst van vluchtelingen in Nederland zou demonstreren.

Auteur: Binte Roda, 5 oktober 2015

Wake augustus 2015

Bijeen op 2 augustus 2015 stonden we stil bij de recentste ontwikkelingen, Situatie Nu.

Veel gedoe over de stijgende aantallen vluchtelingen naar Europa, veel angst en zorgen.

Gezond eigenbelang zou de toestroom van vluchtelingen al in een heel ander licht kunnen zetten. Over een jaar of tien is de werkende populatie in Europa zo verkleind, dat het binnen nodigen van werknemers van elders onontkoombaar lijkt.  Er zijn op die termijn met name niet genoeg mensen in Nederland beschikbaar voor alle banen in de zorg.  In plaats van schrik zou hen welkom heten op zijn plaats zijn.

Als wij ons in gedachten verplaatsen naar de gedetineerden hier achter de muren, dan is om deze tijd van de middag de celdeur tot morgenochtend 8 uur een half uur eerder op slot dan in vroeger jaren. In het politieke spel is humanisering geboden in het behandelen van ongedocumenteerde mensen. In dat bittere spel is er deze achteruitgang opgetreden in plaats van verbetering op het punt van uren celdeuren op slot in de detentiecentra zoals in Kamp van Zeist. Wat zou voor een simpele Kamermeerderheid lichter zijn dan om de staatssecretaris bij motie te vragen daar iets aan te verbeteren?

Om in aanmerking te kunnen komen voor de definitieve regeling van het kinderpardon moet het gezin aantonen alles gedaan te hebben om vrijwillig terug te keren zonder dat dit resultaat heeft gehad. De bewijslast hiervoor is even zwaar als die voor de ‘buitenschuldregeling’. Dit is een regeling die afgewezen asielzoekers die niet terug kunnen keren vanwege het ontbreken van reisdocumenten, de kans zou moeten bieden op een verblijfsvergunning wegens het

‘buiten hun schuld’ niet terug kunnen keren naar land van herkomst. Maar in praktijk kunnen maar heel weinig mensen aan de strenge eisen hiervoor voldoen. Inlia meldt dat deze uitspraak van de Raad van State voor vluchtelingenkinderen en hun ouders en voor de hulporganisaties een grote teleurstelling is.

De laatste tijd krijgt STIL, solidariteitsorganisatie in Utrecht voor vluchtelingen en ongedocumenteerden, verontrustende berichten van cliënten dat hun behandeling in de Basis GGZ is stopgezet. Dit gaat bijvoorbeeld onder meer over getraumatiseerde vluchtelingen. NOAGG, een zorginstelling die hulp biedt aan mensen met een niet-westerse culturele achtergrond, krijgt geen vergoeding meer voor behandeling van mensen zonder verblijfsvergunning omdat zij niet kan voldoen aan de aangescherpte richtlijnen van het Zorginstituut Nederland. Mensen die niet voldoen aan de strengere eisen voor gespecialiseerde (voorheen tweede lijns-) GGZ, zoals van Altrecht, hebben dus geen toegang meer tot geestelijke gezondheidszorg.

Een bekende van STIL is vorige maand opgepakt na een ruzie in een park. Hij had daar niets mee te maken maar omdat hij in de buurt was, vroeg de politie hem toch naar zijn papieren en fouilleerde hem omdat ze op zoek was naar een mes. Vervolgens bleek dat X. geen verblijfsvergunning had, moest hij mee naar het bureau en werd in vreemdelingenbewaring gesteld. Het is voor ons de vraag of de politie hiermee niet buiten haar boekje ging. Er moet dus ook nog iemand  bij de betrokken politie op de abominabele gedachte zijn gekomen van opname in het gevang van het detentiecentrum. De Europese wet- en regelgeving verbiedt opname in een detentiecentrum en terecht, want het is een slechte omgeving voor een mens. Alleen als de staatsveiligheid in het geding is of vlucht dreigt, is detentie als uiterste maatregel toegestaan. Was daar hier sprake van? Ook aan de substituut-officier van justitie, die moet toestaan dat iemand naar Kamp van Zeist wordt afgevoerd, valt hetzelfde te vragen. Waar zijn we mee bezig?

Tot slot, een positief bericht  in de vakantietijd: In Duitsland zijn mensen bezig om een van de natuurvriendenhuizen open te stellen voor vluchtelingen.

Wake juni 2015

De wake op 7 juni 2015 was geen samenkomst van verharde mensen. In onze gedachten verbonden met de kwetsbare mensen binnen, konden we samen onze stem verheffen en hem een lied geven. Zo verwoordden we ook met zijn allen het gebed in hoop op recht van een vreemdeling uit het Detentiecentrum (te lezen in bundel Medemens 3, KIA).

En we zongen de woorden, die ons bereikten vanuit de bovenlichten van het Detentiecentrum, die ons vrede wilden geven en dank voor alle betrokkenheid. Vragenderwijs spraken we over hoe ver de humanisering van het DTC Kamp van Zeist nu gevorderd is. Daar zijn veel stappen te gaan. Nog is het geen morgen en is waken geboden.

Zo roepen we ook: De overheid dient de IOM, de Internationale Organisatie voor Migratie, financieel te steunen om zijn assistentie bij gezinshereniging weer te hervatten. De IOM assisteerde bij gezinshereniging van 13.209 familieleden in de afgelopen 20 jaar en moet daar door geldgebrek mee stoppen. Wij stoppen niet, we blijven de ingang van het DTC verbloemen en waken door. We shall overcome.